Verander jij elke dag van ondergoed? De kans is groot van wel. Wist je dat dat eigenlijk niet echt nodig is? Minder en doelgerichter wassen, dat is de boodschap van UGent-onderzoeker Chris Callewaert.
Waarom moeten we minder wassen?
“Het is vooral belangrijk dat je kijkt naar het contact met de huid. Een trui heeft meestal weinig contact met de oksels en dus met zweet. Die moet je dan ook minder frequent wassen. Als je een trui elke dag zou wassen, gaat ze sneller verkleuren of uitrafelen. Dat is niet duurzaam en zeker niet nodig. Persoonlijk was ik mijn trui om de week of soms zelfs maar om de twee weken.”
Twee weken, dat lijkt lang?
“Dat is omdat we het gewoon zijn om textiel regelmatig te wassen. Dat is nog maar de laatste honderd jaar zo. Voordien bestond er zelfs geen wasmachine. Tijdens de coronacrisis hebben we gemerkt dat mensen hun kleren iets minder gingen wassen. Elke dag een nieuwe outfit was nutteloos in de lockdown. Ik hoor van verschillende mensen dat ze de voordelen daar nu van inzien.”
We wassen dus te veel. Wanneer moet je dan wel echt je kleren wassen?
“Als er een geurtje aan hangt of als het visueel vuil is, maar het is een afweging die je moet maken. Als je rekening houdt met de stijgende energieprijzen, was je beter wat minder. Voor bacteriën kan dat trouwens ook, maar alles hangt af van waar je je comfortabel bij voelt. Een broek wordt niet zo snel vuil als je een hele dag achter je bureau zit. Die kan je gerust een week of langer dragen zonder te wassen. Ondergoed, sokken en onderlijfjes absorberen een pak meer zweet, huidschilfers en vetten van de huid. Die was je dus best regelmatiger, maar niet per se dagelijks.”
Enkele dagen op rij dezelfde onderbroek dragen is geen probleem?
“Zeker niet. Bacteriën hopen zich niet zodanig snel op in een dag of twee. Pas op, ik zeg niet dat mensen hun onderbroek niet dagelijks mogen vervangen (lacht), maar het is niet nodig. Persoonlijk doe ik dat ook niet elke dag. Om de drie dagen kan zeker. Zweet je iets meer? Dan is het beter dagelijks te wisselen.”
Je spreekt telkens over geuren en bacteriën. Als textiel stinkt, wil het zeggen dat er te veel bacteriën zijn?
“Bacteriën zijn overal aanwezig, daar kan je niet onderuit. Geur is doorgaans een teken dat er veel bacteriën aanwezig zijn. Denk bijvoorbeeld aan de geur van je kleren als je de was te lang in de machine hebt laten zitten. Die geur komt van biofilmvormende bacteriën die in je wasmachine zitten. Die zetten zweetmoleculen en huidpartikels om tot muffe geurstoffen. Daar zitten niet per se pathogenen (ziekteverwekkers n.v.d.r.) in, maar we hebben niet graag dat er een geurtje in onze kleren hangt. Als je dat wil vermijden, kan je een ‘onderhoudswas’ doen. Laat je machine eens op kookwas draaien en doe er wat wasmiddel met bleek bij. Dat is ook goed voor de machine. Daarnaast is een goed en snel droogproces heel belangrijk. Een keukenhanddoek kan je bijvoorbeeld lang gebruiken, op voorwaarde dat je ‘m goed laat drogen. Het beste van al in de zon. UV-stralen werken antibacterieel.”
Moet ondergoed altijd in de kookwas?
“Nee. In Europa wassen de meeste mensen bij dertig graden. Dat is een ideale temperatuur om de enzymen in het waspoeder te laten werken. Maar het kan ook perfect bij vijftien à twintig graden, zoals ze in de Verenigde Staten doen. Als je dus wilt besparen op je energiefactuur, kies dan voor koude wasjes.”
Is kookwas dan nooit nodig?
“Vanaf zestig graden of hoger worden bacteriën en virussen gedood, of toch het grootste deel. Dat is vooral van belang als er een zieke in huis is. In het ziekenhuis wassen ze daarom altijd warm en gebruiken ze wasproduct met bleekmiddel. Dat is een heel efficiënte manier om bacteriën te doden. Voor de jaren negentig werd elke was, zeker witte, met bleekmiddel gedaan. Daar zijn we van afgestapt omdat dat niet bepaald ecologisch is. Als je zoon of dochter een virale infectie heeft, is het wel nog interessant om met bleek te wassen.”
Heeft het zin om nieuw textiel, zoals een nieuwe handdoek, eerst te wassen voor gebruik?
“Vaak is dat gekleurd textiel en zitten er nog losse kleurmoleculen op. Zeker als de stoffen gekleurd zijn met chemische producten in slechte omstandigheden, kan dat gebeuren. Die kunnen schadelijk zijn voor de huid. Het kan dus zeker geen kwaad die reststoffen ervan te wassen, maar het is niet per se nodig.”
Soms krijg je een geur maar niet uit je kleren, onder de oksels bijvoorbeeld. Hoe kan je dat oplossen?
“Dan zitten er bacteriën vast in de stof. Die moet je lokaal zien weg te krijgen, door een bacterie- en schimmeldodend ontsmettingsmiddel, bijvoorbeeld Dettol, aan te brengen en te laten inwerken. Dat werkt antibacterieel en zal de geur wegnemen. Dat lokaal behandelen is de sleutel, ook bij je lakens bijvoorbeeld. Als je een pyjama draagt en je niet snel zweet, moet je je lakens bijvoorbeeld niet elke week vervangen. Je kussenslopen vervang je beter iets regelmatiger, zeker als je last hebt van acne.”
Kan je preventief iets doen tegen geurtjes?
“Voorlopig niet. We werken aan oplossingen, maar daar is nog verder onderzoek voor nodig. Denk bijvoorbeeld aan mensen die snel stinken onder de oksels. Daarvoor willen we probiotische kledij maken. Samen met textielwetenschapper Rosie Broadhead zoek ik naar een manier om bacteriën die lijfgeur tegengaan, in te zetten in de okselregio van kleren. De eerste resultaten zijn veelbelovend.”
Binnenkort zal niemand nog slecht ruiken?
“(lacht) Dat is de bedoeling.”
Lees ook
4 tips voor een zomer zonder zweetgeur
Zweten zonder de vervelende geur, het kan wel degelijk. Een en ander heeft te maken met de bacteriën die onder de oksel leven. Chris ‘Dokter Oksel’ Callewaert vertelt hoe dat zit.
Lees ook
Hoe kleine zebravissen de wetenschap vooruithelpen
Met 15.000 zijn ze, de zebravissen in de Core Zebrafish Facility Ghent op de site van UZ Gent. Ze worden er in de beste omstandigheden gekoesterd en verzorgd als proefdier door de onderzoekers van het Centrum Medische Genetica.
Hoe wetenschap ons kan helpen om muggen weg te houden
Ben je die jeukende muggenbeten ook beu? UGent-onderzoekers bestrijden muggen met wetenschap, en werken aan een product dat muggen verjaagt met bacteriën.
Zo vermijd je parasieten op reis
Vakantie! Je kijkt al uit naar al de heerlijke dingen die je gaat eten op reis, maar wacht … Kan je zomaar om het even wat eten? “Er zijn toch een aantal voedingswaren waar je wat voorzichtig mee moet zijn.” Professor Sarah Gabriël vertelt ons hoe je kan vermijden dat je parasieten terug mee naar huis neemt.
Revolutie in de plastische chirurgie: menselijk weefsel rolt uit de printer
Nieuwe stukjes bot, spier, huid of vet maken met een 3D-printer om letsels te genezen. Klinkt futuristisch? Vandaag worden de eerste stappen al gezet! We spraken met plastisch chirurg en professor Phillip Blondeel over zijn onderzoek naar tissue engineering.
