Marianne De Backer is een van dé namen in de wereld van de biotechnologie. Vandaag is ze ceo van Vir Biotechnology, een biotechbedrijf met hoofdzetel in Silicon Valley. En ze is een voorvechtster van vrouwen op topposities in deze nog altijd door mannen gedomineerde sector.
Wie is Marianne De Backer?
- Master biochemie UGent, master moleculaire biologie VUB, doctoraat biotechnologie UGent, MBA Rotterdam School of Management, …
- Start haar carrière in 1991 bij Janssen Pharmaceutica
- Doorloopt topfuncties bij Tibotec, Johnson & Johnson en Bayer
- Sinds 2023 ceo bij Vir Biotechnology in Silicon Valley
- Prijkt op prestigieuze lijsten, waaronder de "Power 100" Most Influential People in Bay Area Business (San Francisco Business Times, 2024) en Forbes “50 over 50” Innovation (2023)
- Strijdt tegen het glazen plafond en wil meer vrouwen op topposities in de biotech
- Haar favoriete plek aan de UGent: de labo’s van moleculaire biologie op campus Ledeganck. “Samen met andere enthousiaste studenten deden we er enorm veel experimenten. De kans was groot dat je mij er midden in de nacht kon spotten terwijl ik metingen uitvoerde.”
Proficiat met de titel ‘UGent-alumnus van het Jaar’. Hoe schat je deze erkenning in?
Marianne De Backer: “Ik heb al mooie awards gekregen in mijn carrière, maar deze is de eerste in België. Bovendien van de UGent, waar ik mijn eerste stappen in de biotech heb gezet.”
Waar je nu staat is niet vanzelf gekomen. Met welke obstakels én steun kreeg je te maken?
“Toen ik als tiener het concept DNA leerde kennen, was ik meteen verkocht: ik moest en zou wetenschappen studeren. Het was bijna een roeping (lacht). Mijn ouders vonden het maar niks, een meisje in de wetenschappen. Ook de school raadde het af omdat ze dachten dat ik door mijn bijziendheid niet geschikt was om met een microscoop te werken. Ik kreeg de aanbeveling om talen te studeren. Maar ik was zeer vastberaden en had gelukkig wel de steun van mijn wetenschapsleerkrachten, die mijn ouders uiteindelijk konden overtuigen. Na mijn master moest ik van mijn ouders gaan werken. Dankzij de steun van mijn mentoren aan de UGent en bij Janssen Pharmaceutica combineerde ik mijn job met een tweede masteropleiding en een doctoraat. Ik studeerde af summa cum laude, een overwinning tegenover alle ‘ongelovigen’.”
Zijn je ouders ondertussen bijgedraaid?
“Toen mijn vader mij op zijn 83e bezocht in Silicon Valley, veranderde dat. Ik had net een award gewonnen toen hij me zei: ‘We hebben ons vergist, we wisten niet beter’.”
Je weet dus wat het is om als vrouw te moeten opboksen tegen het glazen plafond. Een strijd die je ook nu blijft voeren?
“In de VS heeft nog altijd maar één op de tien biotechbedrijven een vrouwelijke ceo. Ik zit in een positie waarin ik het verschil kan maken. Ik moedig vrouwelijk talent aan om zich te ontplooien en kansen te grijpen. Zelf had ik ook geweldige mentoren – zowel mannen als vrouwen – die enerzijds de lat hoog legden, maar mij tegelijk alle kansen gaven. Dat heeft een enorm verschil gemaakt. Daarom neem ik mijn hele loopbaan al initiatief om vrouwelijk talent een duwtje in de rug te geven.”
Hoe doe je dat precies?
“Bij J&J en later bij Bayer zette ik een programma op waarin ik vrouwen uitdaagde om uit hun schulp te komen. Ik nodigde hen uit om een half jaar in mijn team te werken en gaf hen een stevige opdracht. Dat gaf deze vrouwelijke onderzoekers veel zichtbaarheid bij management. Achteraf keerden de meesten niet meer terug naar hun vroegere rol. Een simpel idee, met een geweldige impact. Een 50/50 genderpariteit is ook mijn streefdoel bij Vir Biotechnology. Vandaag is 70 procent van het managementteam een vrouw en is er op alle niveaus van de organisatie al sprake van een verbeterde gendergelijkheid. Hoe diverser het denken in je team, hoe sterker je bent als bedrijf. Dat vraagt een onbevooroordeelde kijk op talent. We geven bijvoorbeeld veel aandacht aan onze jobomschrijvingen. Let wel: we willen de beste profielen aantrekken. Hoe groter de talentenpoule waaruit je kan werven, hoe beter.”
In eerdere interviews gaf je aan geen voorstander te zijn van quota voor vrouwen in topfuncties. Waarom niet?
“Ik was inderdaad lang tegen quota omdat ik gewoon de beste persoon op de juiste plek wil zien, ongeacht gender. Maar de evolutie verloopt zo traag, dat ik van mening ben veranderd. Nu denk ik dat het wel een goed idee is om tijdelijk met quota te werken.”
Als je terugkijkt op je loopbaan, wat zijn voor jou dan hoogtepunten?
“Ik heb tien jaar aan medicijnenonderzoek pur sang gedaan. Acht jaar in België en twee jaar in de VS. Daar zijn zeven patenten uit gekomen. Ik heb dat met hart en ziel gedaan, omdat ik besefte dat je met dit soort werk het verschil kan maken voor patiënten. Ik zit nu meer dan 30 jaar in de sector en nog altijd voel ik de passie om een verschil te maken voor patiënten. Als biotechbedrijf werken we verder op een basis van fundamenteel academisch onderzoek. Dat onderzoek is cruciaal voor wetenschappelijke vooruitgang. Ik zou elke dag opnieuw voor biotechnologie kiezen. In welke rol dan ook. Ik ben in mijn carrière ongeveer om de drie jaar van rol veranderd, om een andere uitdaging aan te gaan en weer nieuwe dingen bij te leren. Elke beslissing die ik heb genomen in mijn loopbaan leidde tot een fantastische leerervaring. Ik heb soms getwijfeld om een nieuwe job te accepteren, ook omdat dat de aanbieding soms kwam in de vorm van een hiërarchisch lagere of totaal andere rol, maar uiteindelijk heb ik altijd de sprong gewaagd. Ik heb nergens spijt van.”
Waren er geen moeilijke momenten?
“Uiteraard. Mijn moeilijkste moment was midden in mijn tweejarige MBA. In de week werkte ik, mijn weekends gingen naar mijn opleiding. Bij de start van de MBA kregen we het advies om niet te verhuizen, niet te veranderen van job en niet zwanger te worden. Ik heb alledrie gedaan (lacht). Ik beviel van mijn eerste zoon middenin mijn MBA. Er volgde een zeer zware periode, omdat ik zo veel dingen tegelijk moest combineren. Ik werd er wel enorm stressbestendig door. Mijn twee zonen zijn ondertussen uitgegroeid tot twee fantastische jonge mannen, die van hun ouders gezien hebben dat het mogelijk is om je carrière te combineren met een gezin.”
Welk advies zou jij geven aan de 18-jarige Marianne? Of ruimer, aan studenten die nu pas beginnen?
“Als iemand je zegt dat je té ambitieus bent, dan ben je goed bezig. Mannen zullen die opmerking nooit krijgen. Geloof dat alles mogelijk is. Zoek uit wat je echt motiveert en vind je ware doel. Laat je niet ontmoedigen door obstakels en uitdagingen onderweg. Met vastberadenheid bereik je wat je wil. Heel belangrijk daarbij: laat je omringen door mensen die je potentieel zien en je steunen. Met de juiste steun kan je altijd meer dan je denkt. Ga ervaringen niet uit de weg, omarm ze. Laat je uit je comfortzone halen. Trek de wereld in, werk op verschillende locaties in verschillende functies. Leer, doe, faal en begin opnieuw.”
Waar kijk jij nog naar uit?
“Ik ben erg enthousiast over de toepassing van AI bij de ontwikkeling en evaluatie van nieuwe medicijnen. Met AI kunnen we zowel de succesratio verhogen als de doorlooptijd drastisch inkorten. Dat is niet minder dan revolutionair. Als ik kijk naar wat we bij Vir Biotechnology doen, dan is het mijn grote droom om onze behandelingen voor hepatitis B en D, die ondertussen al in een vergevorderd klinisch stadium zitten, te lanceren. Als we slagen met onze behandeling voor hepatitis B, dan zouden we deze ziekte zelfs eindelijk kunnen genezen. Dit jaar verwachten we belangrijke klinische resultaten. Als die positief zijn, dan staan we voor een transformatie. Voor dit bedrijf, maar vooral voor die miljoenen patiënten overal in de wereld die wachten op een behandeling.”
Lees ook
UGent-alumnus van het jaar: wie waren de eerdere laureaten?
De verkiezing van UGent- alumnus van het jaar is een nog jonge traditie aan de UGent, maar wel een blijver. Want de UGent zou geen UGent zijn zonder onze alumni. Daarom huldigen we jaarlijks een oud-student die een bijzondere prestatie heeft neergezet. Welke alumni kregen de titel al?
Alumna Margo woont en werkt in de VS: in welk Amerika werd zij wakker?
Margo Vansynghel zwaaide in 2012 aan de UGent af met een master in de kunstwetenschappen. Ondertussen werkt ze als ‘Arts Economy reporter’ voor The Seattle Times. Hoe kijkt zij naar de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen?
Alumnus Zhong is ondernemer in de VS: in welk Amerika werd hij wakker?
Zhong Xu woont afwisselend in Londen en New York van waaruit hij leiding geeft aan ‘unicorn’ Deliverect, een onderneming met een waarde van meer dan 1 miljard dollar. Hoe kijkt hij naar de uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen?
Alumnus Serhat studeert in de VS: in welk Amerika werd hij wakker?
Serhat Yildirim rondde vorig jaar zijn studies geneeskunde af aan de UGent. Daarna trok hij naar de VS, om er te studeren aan Harvard. Hij volgt er een tweejarige master Global Health Delivery. Hoe kijkt hij naar de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen?