Rector Rik Van de Walle: “Beleidskeuzes maken kan verdomd moeilijk zijn”

“Dit is een complex vraagstuk met vele kanten en invalshoeken. En beleidskeuzes maken kan verdomd moeilijk zijn. Als rector wil ik voor de student kiezen die een kot op de reguliere markt niet kan betalen. Voor de student die bij gebrek aan studentenhuisvesting noodgedwongen en ongewild een stadswoning zal betrekken en daarmee de plaats inneemt van een gezin. Voor de buitenlandse student die met beperkte financiële middelen naar onze universiteit wil komen om een diploma te halen. Die toekomstige studenten zitten nu nog ergens op de middelbare schoolbanken. We zien ze vandaag niet rondlopen op onze campussen maar ze doen ertoe in dit debat. Ik wil de rector zijn die nu reeds hun plaats aan onze universiteit verzekert. Een studentenhome bouwen draagt ertoe bij dat vele generaties studenten, letterlijk vele duizenden jonge mensen universitair onderwijs zullen kunnen volgen en hun talenten ten volle zullen kunnen ontwikkelen. Oók jonge mensen die het financieel niet breed hebben, die óók recht hebben op betaalbare kwaliteitsvolle huisvesting. Daarom willen we die home op De Sterre bouwen. Dat ik hiermee blijk geef van onverzettelijkheid en niet wil terugkomen op een beslissing die ik eerder nam? Dat klopt niet. De beslissing om op De Sterre een studentenhome te bouwen werd in 2016 genomen - ik was toen nog geen rector en was ook niet betrokken bij die beslissing. Maar het was een terechte beslissing, die ik vandaag ten volle steun. Omdat wat toentertijd aan de basis lag van de beslissing vandaag nog meer geldt dan toen: er is een zeer grote nood aan meer betaalbare kwaliteitsvolle studentenhuisvesting. Die nood moet dringend gelenigd worden.”

Stem van de wetenschap

Het is een understatement te stellen dat de afgelopen week woelig was voor de top van de UGent. Er kwam protest uit diverse hoeken: academici, medewerkers, studenten, de Green Office, enzovoorts. Rik Van de Walle: “Mensen die me kennen weten dat ik heel open sta voor debat, voor diverse stemmen en standpunten. Op dat vlak spreekt nog steeds de wetenschapper in mij, ook al ben ik nu rector en zie ik mezelf al vele jaren niet meer als een echte academicus. Wat me bij momenten stoorde was het eenzijdige discours. De UGent neemt een overhaaste beslissing. De UGent onderzocht geen alternatieven. De UGent luistert niet naar haar eigen wetenschappers. Wie zoiets vertelt zou toch moeten weten dat het verhaal een pak complexer is dan hoe het bij momenten werd voorgesteld. Wie meent dit te moeten zeggen, zou ook moeten weten dat besluitvorming binnen de UGent, in het bijzonder op het vlak van studentenhuisvesting, een kwestie is van zéér veel onderzoek, analyse, overleg, debat en overweging. Dit alles voorstellen als overhaast handelen zonder alternatieven te hebben bekeken of naar wetenschappers te hebben geluisterd: komaan zeg, dat is onzin.”

En wat met de stem van de wetenschap en het belang van biodiversiteit? Is dat dan niet belangrijk? “Natuurlijk is die stem belangrijk”, zegt Rik Van de Walle. “Het zou van absurditeit getuigen als we ze aan een universiteit naast ons zouden neerleggen of negeren. Wat we dus ook niet doen, dat wil ik zeer nadrukkelijk gezegd hebben. Maar op een bepaald moment dient er wel een beleidskeuze te worden gemaakt, op basis van een afweging van de voor- en nadelen van verschillende scenario's. Goed wetend dat elke mogelijke keuze naast voordelen inderdaad ook nadelen met zich meebrengt. Die beleidskeuze was en blijft in dezen: meer betaalbare kwaliteitsvolle huisvesting voor toekomstige studenten realiseren. Nogmaals, daar finaal voorrang aan geven betekent niét dat andere aspecten zoals het belang van biodiversiteit geen rol hebben gespeeld. Wie stelt dat dit belang werd genegeerd of miskend, spreekt de waarheid niet. Bovendien, het biodiversiteitsplan (goedgekeurd in maart 2020) kwam er nadat de beslissing over de locatie van deze home was genomen. Toen was er de afspraak dat de goedkeuring ervan de opgestarte investeringsprojecten (Home B – Sterre / Home C – Heymans / S11 – Sterre / Nieuwbouw FBW – Proeftuin) niet zouden hinderen.”

Bouwen duurt lang

Timing is een belangrijke factor in het bouwproject van de nieuwe studentenhome, aldus de rector. “Als je aan een bouwproject zoals de bouw van een nieuwe studentenhome begint, dan weet je dat het heel wat jaren zal duren vooraleer de eerste spadesteek in de grond zal gaan. Bij het nemen van beslissingen moet je dus anticiperen op tal van aspecten: de groei van de studentenpopulatie, de ruimtelijke ordening in de stad, wetenschappelijke inzichten over biodiversiteit, enzovoorts. Er wordt gesteld dat de UGent over sommige zaken niet grondig heeft nagedacht maar niets is minder waar. We blijven ten andere nadenken en anticiperen. Het project waarvan nu sprake is, is het eerste van twee geplande projecten voor de bouw van nieuwe studentenhomes, waarna onze bestaande homes een grondige renovatie zullen ondergaan. We blijven onze verantwoordelijkheid opnemen ten aanzien van de grote nood aan betaalbare kwaliteitsvolle studentenhuisvesting. Dat zijn we aan de toekomstige generaties van studenten verplicht.”

“De grootste oorzaak waarom we in deze situatie zijn beland als UGent, is de jarenlange onderfinanciering door de overheid voor onze infrastructuur”, besluit de rector. “Als we voldoende investeringsmiddelen zouden gehad hebben, was de (nu nieuwe) vleugel bij de Bertha De Vrieze 20 jaar geleden meteen gebouwd geweest. Dat we nu bijkomende kamers / homes moeten bouwen, heeft te maken met de erbarmelijke staat waarin onze oudste homes (gebouwd in de jaren 60 en 70) er aan toe zijn. Om minstens een gelijk aantal kamers te blijven aanbieden tijdens de renovatie, moeten er eerst twee nieuwe homes gebouwd worden (met aantal kamers gelijk aan de grootste home, de Boudewijn).“