Voor het vijfde jaar op rij staat de faculteit Diergeneeskunde van de UGent op nummer één in de Shanghai-ranglijst. Die rangschikt faculteiten op basis van het wetenschappelijk onderzoek. Maar wat betekent die nummer 1-positie? En waarom scoren we zo goed?
Zegt de term ‘Batrachochytrium salamandrivorans’ u iets? Voor het gemak ook ‘BSal’ genoemd. ‘Salamander-eter’ in mensentaal. Een schimmel die niet enkel salamanders bedreigt, maar eigenlijk alle amfibieën. Overgewaaid uit Azië zet het wereldwijd zo’n 500 soorten onder druk, een honderdtal zijn al uitgestorven door de ziekte.
Wereldwijde impact
Jarenlang bleef het een mysterie waarom zoveel amfibiepopulaties verdwenen. Terwijl de hele wereld naar een verklaring zocht, vonden UGent-onderzoekers dat de schimmel de dader was: An Martel en Frank Pasmans van de faculteit Diergeneeskunde. Een voorbeeld van toponderzoek dat wereldwijd impact heeft. Het is net door die hoge kwaliteit van onderzoek dat de faculteit zo goed scoort op de Shanghai-ranglijst.
“Het is de verdienste van de hele faculteit”, verklaart decaan Frank Gasthuys. “Het aantal publicaties speelt een grote rol in die beoordeling. Maar achter elke prof die zijn naam verbindt aan zo’n publicatie staat een hele ploeg. Ik denk aan de assistenten en de laboranten, maar ook bijvoorbeeld aan de dierenverzorgers. Een goede samenwerking, dat is de sleutel.”
Onderzoekscultuur
Voor het vijfde jaar op rij staat de faculteit op één. Sinds het ontstaan van die ranking eigenlijk, want voor 2017 had de Shanghai-ranglijst enkel betrekking op universiteiten in hun geheel. Maar die ranglijst werd nadien aangevuld met de ‘Shanghai Ranking of Academic Subjects’, die per onderzoeksdomein gaat. Daarbij houden ze met een aantal zaken rekening, zoals publicaties, internationale impact, kwaliteit van het onderzoek enzovoort. Een ranglijst die vooral betrekking heeft op onderzoek, met andere woorden.
Dat de Gentse onderzoekers uitblinken, heeft te maken met de werking van de faculteit. “De onderzoeks- en publicatiecultuur is er echt wereldtop”, zegt Steven Van Gucht, alumnus van de campus in Merelbeke. “Dat is een groot verschil met andere faculteiten Diergeneeskunde elders.” Gasthuys bevestigt: “Als onderzoeker heb je hier veel academische vrijheid. Er is ruimte voor heel veel soorten onderzoek.” Het maakt dat de faculteit niet uitblinkt in één specifiek domein, maar net in meerdere onderwerpen grenzen verlegt.
Baanbrekend
Steven Van Gucht geeft het voorbeeld van het Laboratorium voor Virologie, waar hij nog aan verbonden is als gastprofessor. “Dat labo is een van de weinige die niet alleen onderzoek verricht naar het diagnosticeren van virussen, maar ook naar de pathogenese. Dat is echt baanbrekend. Als je op zoek gaat naar de processen die virussen veroorzaken, leer je ze beter te begrijpen.”
Gasthuys vult aan met een ander voorbeeld: “Een tijdje geleden hadden we hier een wereldprimeur: voor het eerst werd toen een veulen geboren via een ingevroren eicel”, vertelt Frank. “Dat was dankzij uitstekend onderzoek van Katrien Smits, dat bovendien iets betekent voor het werkveld.” En Katrin Hinrichs, absolute wereldautoriteit op vlak van geassisteerde voortplanting bij paarden, zei onlangs nog dat haar labo “al verschillende methodieken van de UGent heeft getest en overgenomen”.
Geld van de klinieken
Al dat onderzoek vraagt natuurlijk geld. En daar maakt de faculteit een duidelijke keuze. Het geld dat de dierenklinieken opbrengen, vloeit deels terug naar onderzoek. “In Vlaanderen vist iedereen in dezelfde vijver”, doelt decaan Gasthuys op de middelen die van de overheid komen. Dat alleen, zou niet volstaan om de academische vrijheid waar hij eerder over sprak, te garanderen.
En er is de belangrijke link met de industriële wereld. De connectie leggen tussen de faculteit en bedrijven, het is de dagelijkse job van bio-ingenieur en business developer Sven Arnouts. “We zien dat er vanuit de industrie meer interesse is voor diergeneeskunde. Meer dan vroeger komen bedrijven naar ons met onderzoeksvragen. Ze hebben onze expertise nodig.”
Weten wat er leeft in de wereld
Al gaat het verder dan dat. “Een jaar of twee geleden hebben we het Cross Health platform opgericht, dat een verbinding maakt tussen humane en diergeneeskunde. Dat multidisciplinair werken is een grote sterkte. We merken dat het platform hierdoor nieuwe bedrijven aantrekt.”
En ook de internationale reputatie geeft de faculteit extra aantrekkingskracht. Met veel bedrijven is er ondertussen al jarenlang een nauwe relatie. Veel heeft te maken met hoe er samengewerkt wordt, volgens Arnouts: “Bedrijven die met ons praten, merken dat we niet in een ivoren toren leven.” De decaan bevestigt: “Veel van onze mensen zitten in heel wat organisaties.” Zelf is hij onder andere voorzitter van de Vlaamse vereniging PaardenPunt. “Zo weet je wat er leeft in de wereld, en als onderzoeker kan je daar beter op inspelen.”
Gepassioneerd
Ook met de brandweer en politie werkt de faculteit nauw samen. Frank: “We hebben net een project afgerond met speurhonden om COVID-19 op te sporen. Dat was trouwens een samenwerking met verschillende vakgroepen én faculteiten, zoals met de faculteit Bio-ingenieurwetenschappen. Chris Callewaert doet daar onderzoek naar zweetgeuren en die expertise kwam bij dit project van pas.”
“Al die samenwerkingen zie ik als puzzelstukjes die bij elkaar passen”, concludeert Frank. “Soms mislukt het, natuurlijk. Maar even vaak is het een kruisbestuiving die het onderzoek op een hoger niveau tilt. Met als gevolg onderzoek dat tot de wereldtop behoort.” En er is nog een laatste troef, aldus Steven Van Gucht: “Wat de faculteit voor mij zo bijzonder maakt, is dat er zoveel gepassioneerde mensen werken die leven voor hun vak. Dat werkt aanstekelijk.”
Speurhonden blijken accurater in het detecteren van het coronavirus dan de klassieke tests. Bovendien is het sneller en een pak goedkoper. Dat blijkt uit onderzoek van de UGent. “De eerste resultaten van onze coronahonden zijn zeer goed”, zegt UGent-onderzoeker Chris Callewaert. “Ze halen een gemiddelde accuraatheid van 95 procent.”
Lees ook
Een hart voor dieren en een olifantenvel: medewerkers van de Dierenkliniek over hun job
“Als ik een dier kan helpen beter te worden en het terug kan geven aan het baasje, is mijn dag goed”, klinkt het bij dierenartsassistente Stephanie Stockman en studente diergeneeskunde Fleur Manssens. “Maar het loopt niet altijd vrolijk af.”
De dierenkliniek renoveert om dezelfde topzorg voor honden en katten te kunnen blijven bieden
De gebouwen en het materiaal van de hospitalisatieafdeling van de Kliniek Kleine Huisdieren van de UGent zijn dringend aan vernieuwing toe.
Babyboom in de dierenkliniek dankzij professor Ann Van Soom
Kunstmatige bevruchtingsmethodes, zoals IVF en ICSI, zijn bij de mens al vrij succesvol. Maar dat geldt niet voor alle zoogdieren. Bij paarden leek het bijvoorbeeld lang een onmogelijke klus. Tot Ann Van Soom en haar team zich erop toelegden.
Eredoctor Katrin Hinrichs wil het raadsel van ivf bij paarden oplossen
Geassisteerde voortplanting bij paarden stelt wetenschappers voor een raadsel. De makkelijkste en snelste manier, in-vitrofertilisatie (ivf), lukt bij paarden om een nog onbekende reden niet. Dat er toch een alternatief is, is voor een groot stuk te danken aan het pionierswerk van professor Katrin Hinrichs, die een eredoctoraat krijgt aan de UGent.
