Hoe nieuwe hockeybal duizenden liter water per wedstrijd bespaart

13 februari 2024 |
Hockeybal

Jaarlijks zijn er miljoenen liter water nodig om op één bewaterd hockeyveld te spelen. Dat maakt de sport duur, niet duurzaam en ontoegankelijk. Daarom wil de internationale hockeybond FIH de komende jaren overstappen naar droge velden.

Voor de leken: outdoor hockey wordt doorgaans gespeeld op kunstgrasvelden. De crème de la crème zijn watervelden, waarbij men water over het veld sproeit. De voordelen? De bal rolt sneller en consistenter en de spelers maken vlot slidings. Het nadeel? Het gigantische waterverbruik.

Maar hoe zorg je voor dezelfde balbewegingen op een droog veld? Die vraag beantwoorden professor Dagmar D’hooge en zijn team van de faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur met hun uitvinding: de Rewetta-bal.

Oplossing voor torenhoog waterverbruik

Voor één waterveld is er tot 15.000 liter water per sproeisessie nodig. Dat komt neer op jaarlijks miljoenen liter of bijna 5 olympische zwembaden. En een dure sproei-installatie erbovenop. In landen die kampen met droogte maakt dat de sport ontoegankelijk. Bovendien is zo’n waterverbruik in een wereld van klimaatverandering en drinkwaterschaarste niet houdbaar.

Professor Dagmar D’hooge van de vakgroep Materiaalkunde, Textielkunde en Chemische Proceskunde (MaTCh) sprong op de uitdaging om hockey duurzamer te maken. Hij stelde een multidisciplinair team samen met professor Ludwig Cardon, Stijn Rambour en Mustafa Erkoç om te brainstormen over een oplossing.

Bedacht in 16 minuten: natte bal is de sleutel

“Al snel werd duidelijk dat we niet het veld moesten aanpakken maar de bal zelf”, vertelt Dagmar D’hooge. “Het duurde exact 16 minuten om het concept te bedenken. Veel meten, testen en honderden prototypes later landden we op de Rewetta-bal.”

De naam verklapt het principe: de bal bevat een zelfbevochtingsmechanisme. In plaats van het hele veld te besproeien, moet je voor het gebruik de bal even onderdompelen in water. Zodra er wrijving is met het veld of interactie met de stick, geeft de bal water af. Het resultaat is spectaculair. Er is geen waterveld meer nodig: de bal rolt glad en consistent over een droog veld en stuitert amper. Bovendien kan de bal veel omstandigheden aan, van hoge temperaturen tot natgeregende ondergronden.

Weg met dure sproei-installaties en torenhoog waterverbruik. En nog beter: de Rewetta-bal is in alle aspecten duurzaam: “We streefden naar een circulair product. Onze bal is volledig recycleerbaar.”

Hockey

De Rewetta-bal werd voor het eerst officieel gebruikt op het FIH Wereldkampioenschap Hockey5s in Oman.

Eerste test: hockeywereld reageert enthousiast

De Rewetta-bal kan rekenen op het enthousiasme van professionele spelers en coaches. “De feedback van de spelers is essentieel. De ontwikkeling gebeurde in samenwerking met het FIH en hockeyspelers. De kroon op ons ontwikkelingswerk was het eerste officiële toernooi op droge velden dat met onze bal werd gespeeld, het FIH wereldkampioenschap Hockey5s in Oman.” Nadien was ook de hockeyfederatie formeel: “The problem of the ball is solved. We can now move on to the other elements of the multicomponent solution for dry hockey.”

“We doen leuke dingen aan de UGent”

De Rewetta-bal betekent een enorme revolutie voor het hockey. “Sinds het wereldkampioenschap besef ik dat we een mondiaal product hebben uitgevonden. Onderzoek is vaak een lange tijd onzichtbaar, maar hiermee pakken we een maatschappelijk probleem aan. Ik ben trots om te zien hoeveel passie dit teweegbrengt bij hockeyspelers. We doen echt leuke dingen aan de UGent!”, besluit professor D’hooge.

Spin-off MakinH

Om de Rewetta-bal te commercialiseren, richtte het team de spin-off MakinH op dankzij de ondersteuning van TechTransfer. “De spin-off biedt momenteel de ballen aan voor zowel Hockey5s als Hockey11. Clubs met interesse kunnen ons zeker contacteren.”

Lees ook

UGent-onderzoekers ondersteunen Olympische pisterenners: optimaal presteren dankzij sensoren en AI

Als de Belgische baanwielrenners op de komende Olympische Spelen naar een medaille knallen, dan is dat niet enkel het resultaat van topsport, maar ook van toponderzoek. Een groep onderzoekers van het IDLab van UGent-imec ondersteunt onze pisterenners met behulp van artificiële intelligentie (AI).

Wielerpiste
view

Sportpsycholoog Els Snauwaert begeleidt atleten op de Olympische Spelen: “Ook topsporters kunnen onzeker zijn”

De mentale gezondheid van sporters stond nooit eerder zo hard in de belangstelling. Sportpsycholoog en UGent-alumna Els Snauwaert gaat binnenkort naar de Olympische Spelen in Parijs om de Belgische sporters in het zeilen, roeien, gewichtheffen en atletiek te begeleiden.

Olympische Spelen
view

Gents docolab jaagt mee op doping tijdens Olympische Spelen

De dopingcontroles tijdens de komende Olympische en Paralympische Spelen hebben ook een Gents randje. Het dopingcontrolelab van de UGent, kortweg DoCoLab, stuurt een team onderzoekers naar Parijs om de vele duizenden stalen te helpen controleren. Een van hen is Peter Van Eenoo, hoofd van het lab, professor en koersfan: “Veel vrije tijd zullen we niet hebben, maar ik hoop toch iets van het wielrennen te kunnen meepikken (lacht).”

Peter Van Eenoo
view

Gentse onderzoeker kritisch voor de sportgokindustrie: “Gokken op sport houdt veel risico’s in, maar werd lang sterk genormaliseerd”

Elke week gokken 576.493 Belgen minstens één keer online. Bram Constandt, professor Sportmanagement, bestudeert de impact van gokreclame op consumenten die inzetten op sportweddenschappen. De resultaten van het onderzoek stoffeerden mee het Koninklijk Besluit dat gokreclames grotendeels verbiedt sinds 1 juli 2023.

Bram Constandt
view