UGent en spelers in de kinderopvang slaan de handen in elkaar voor een betere kinderopvang

Kinderopvang

De komende vier jaar loopt er via de Leerstoel Kinderopvang een onderzoek aan de UGent naar de pedagogische kwaliteit van de kinderopvang in Vlaanderen. Het onderzoek komt er door een unieke samenwerking van belangrijke private en publieke spelers in de kinderopvang. “Het is heel simpel: zonder deze partners kan dit onderzoek niet gebeuren”, zegt professor Jochen Devlieghere, die het project trekt.

De kinderopvang in Vlaanderen is op z’n zachtst gezegd een gevoelig thema. Met veel betrokkenen en al evenveel meningen over hoe het verder moet. Een laatste impuls in het debat kwam er door de aanbevelingen van de Toekomstgroep. Die groep, samengesteld met vertegenwoordigers van gezinnen, de kinderopvangsector en experten, raadt onder andere aan om een pak meer plaatsen te voorzien en de kind-begeleiderratio naar beneden te halen.

Nog geen diepgaand onderzoek

In die context gaat de Leerstoel Kinderopvang van start. Het wil een cruciaal luik onderzoeken: hoe kunnen we de pedagogische kwaliteit in de kinderopvang verbeteren?

Professor Jochen Devlieghere, promotor van de leerstoel, verduidelijkt: “In Vlaanderen is er nog geen diepgaand onderzoek gebeurd naar de relatie tussen structurele kwaliteit - de context waarin kinderbegeleiders werken - en proceskwaliteit - de betekenisvolle interacties tussen kinderbegeleiders en kinderen. Ons onderzoek gaat daarom in op twee structurele kwaliteitsaspecten die volgens ons een impact hebben op die proceskwaliteit en dus op de pedagogische kwaliteit: wat betekent het voor de kwaliteit als we de hoge kind-begeleiderratio naar beneden kunnen halen en wat is de meerwaarde van pedagogische coaches voor de kwaliteit en het welbevinden van de kinderen en kinderbegeleiders. We hebben hierbij bijzondere aandacht voor de pedagogische en sociale functie van de kinderopvang.”

Unieke samenwerking

Uniek in dit verhaal is de samenwerking met publieke en private partners in de kinderopvang. De Leerstoel Kinderopvang wordt namelijk gefinancierd door Helan Kinderopvang, i-mens, Deliva, Stad Gent, Stad Leuven en Agentschap Opgroeien. Jochen Devlieghere : “Met hun steun kunnen we fundamentele vragen beantwoorden over de noodzakelijke condities om de kwaliteit nog te verhogen. We kunnen die ook in de praktijk testen, omdat we met aanbieders van kinderopvang samenwerken en met het brede kinderopvanglandschap. De onderzoeksresultaten zullen leiden tot concrete beleids- en praktijkaanbevelingen die ten goede komen van onze allerkleinsten en hun begeleiders.”

Dat private én publieke partners gezamenlijk hun schouders onder dit project zetten, toont het belang van het onderwerp aan. Stad Gent: “De Kinderopvang in Vlaanderen is nog niet structureel kwalitatief en toegankelijk voor elke ouder en elk kind.” Helan: “Onze sector kraakt al jaren, maar onze noodkreten werden lang niet gehoord. De kwaliteit van onze werking werd in twijfel getrokken, we vinden heel moeilijk nieuwe mensen en de uitstroom is groot.” Voor Opgroeien is het een no-brainer: “Vanuit Opgroeien vinden we het niet meer dan logisch om initiatieven te ondersteunen die als doel hebben om de pedagogische kwaliteit verder te versterken."

De stad Leuven benadrukt het voordeel dat het onderzoek aan de praktijk gekoppeld kan worden: “We vinden het belangrijk dat de interactie tussen ingrepen op de opvangvloer – zoals het inzetten van pedagogische coaches en het naar beneden halen van de kind-begeleiderratio – en de kwaliteit van de opvang wordt aangetoond.” Dat bevestigt ook Helan Kinderopvang: “De onderzoekers kunnen op het terrein aan de slag gaan, in ons netwerk van 64 kinderdagverblijven en bij 90 onthaalouders. Met de aanbevelingen en de onderzoeksresultaten zullen we onze werking verder optimaliseren.”

"De onderzoeksresultaten zullen leiden tot concrete beleids- en praktijkaanbevelingen die ten goede komen van onze allerkleinsten en hun begeleiders.”
Professor Jochen Devlieghere
Jochen Devlieghere
67-33

Waardering voor het beroep vergroten

Ze delen allemaal de hoop dat de resultaten van dit onderzoek zullen leiden tot reële veranderingen die de kinderopvang versterken. Helan kijkt bijvoorbeeld naar de opleiding en begeleiding van kinderbegeleiders. “Kinderbegeleider zijn betekent meer dan alleen zorgen voor kinderen. In de pedagogiek zeggen we vaak: ‘alles wat je aandacht geeft, groeit’. Door hen aandacht te geven via opleidingen en betere werkomstandigheden, groeien ook zij. Via dit onderzoek willen we de waardering voor dit prachtige beroep vergroten.”

i-mens kijkt ook ruimer: “Het onderzoek gaat heel breed en zal naast de kind-begeleiderratio ook andere uitdagingen aanpakken die de job van kinderbegeleider aantrekkelijker maken, de uitstroom tegengaan en de hoge werkdruk verlagen. Het onderzoek kan helpen om deze problemen in de juiste volgorde aan te pakken en structureel te verbeteren.”

Net als bij partner Helan willen ze bij het de stad Leuven en bij Stad Gent al tijdens het onderzoek de praktijk versterken met impact op het welbevinden van kinderen en kinderbegeleiders, én werken aan de toegankelijkheid voor elke ouder en elk kind. En ze kijken ook naar het Vlaamse niveau: “De sterkte van de Leerstoel zit net in die verbinding van praktijk, onderzoek en beleid. We hopen dat de resultaten invloed hebben op het Vlaamse subsidiekader en zullen leiden tot beleidskeuzes die de kinderopvang versterken en de kinderbegeleiders de waardering en werkomstandigheden bieden die ze verdienen.”

Dat laatste erkent Agentschap Opgroeien: “Dit onderzoek zal heel relevante inzichten opleveren voor zowel de praktijk als het beleid. Omdat het onderzoek duidelijk zal maken welke maatregelen werken en welke niet, kunnen de juiste beleidskeuzes en investeringen gebeuren.” “Dat zou voor ons de kers op de taart zijn van dit project en de sector op een positieve manier blijvend veranderen”, besluit i-mens.

Meer weten over Leerstoelen?

Een leerstoel is een partnerschap waarbij een bedrijf, maatschappelijke instelling of privépersoon zich engageert om over een langere periode thematisch wetenschappelijk onderzoek of onderwijs aan de Universiteit Gent te financieren. Interesse om zelf een leerstoel op te richten? Contacteer dan Liesbeth Plovie (09 264 33 87).

Lees ook

“Studenten geneeskunde oefenen op levensechte modellen dankzij testament van huisarts”

Hoe voelt een vergrote prostaat aan? Of een knobbeltje in de borst? En hoe leg je een urinesonde aan? Dankzij de nalatenschap van een huisarts kunnen studenten geneeskunde ook zonder echte patiënten hun vaardigheden oefenen in een gloednieuw zelfleerstation.

Skillslab
view

Hoe het testament van een huisarts studenten geneeskunde helpt

Guy De Cloedt, UGent-alumnus en voormalig huisarts in Gent, overleed twee jaar geleden onverwacht aan een infectie. Met zijn nalatenschap werd een fonds opgericht dat het skillslab van de faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen ondersteunt. Dokters in spe kunnen zo hun medische vaardigheden beter oefenen.

Universiteitsfonds
view

“Als we in 2050 negen miljard mensen willen voeden, zal dat uit de zee moeten komen”

Mariene bioloog en professor-emeritus Patrick Sorgeloos gaf de voorbije decennia vorm aan de moderne aquacultuur. Als zijn carrière hem één ding duidelijk gemaakt heeft, dan is het dat er een cruciale rol weggelegd is voor de aquacultuur om voedselzekerheid te blijven garanderen. 

Patrick Sorgeloos
view

Mag dit online? Vijf tips om veilig vakantiefoto’s van je kinderen te delen

Schattige babyfoto’s, de eerste schooldag van je peuter of binnenkort de vakantiefoto’s met de kinderen. Ouders delen graag foto’s van hun kinderen. Maar het online delen van die foto’s brengt ook risico’s met zich mee. Doctoraatsonderzoeker Elisabeth Van den Abeele geeft tips hoe je er als ouder best mee omgaat.

Elisabeth Van den Abeele
view