De tijd dat je na het middelbaar moest kiezen tussen talen studeren of je onderdompelen in technologie, is voorbij. Of toch tenminste aan de UGent. Vanaf het nieuwe academiejaar kan je aan de faculteit Letteren en Wijsbegeerte kiezen voor een opleidingstraject tot taaltechnoloog. Een gegeerd profiel op de arbeidsmarkt, zo blijkt.
“Klopt”, beaamt Orphée De Clercq, professor Taaltechnologie aan de opleiding Toegepaste Taalkunde. “Talenprofielen blijven in het algemeen erg gewild bij bedrijven. Meer dan
Unieke opleiding in Vlaanderen
Er bestaan natuurlijk al opleidingen die technologie koppelen aan taal en aan de slag gaan met machinelearning en AI. “Ook onze reguliere talenstudenten komen doorheen hun opleiding in aanraking met vakken zoals digitale tekstanalyse, vertaaltechnologie en digitale communicatie. Een integraal opleidingstraject taaltechnologie is echter uniek.”
“Tot nu toe worden vooral computerwetenschappers en ingenieurs klaargestoomd om in de technische sector te belanden”, weet Orphée. “Maar vandaag de dag is er nood aan taalingenieurs. De meest gehypete tools die nu op de markt komen zijn taaltechnologische tools, denk maar aan ChatGPT. Taalkundige expertise om die tools nog beter te maken, is echt noodzakelijk. In het nieuwe opleidingstraject zullen onze studenten Nederlands studeren in combinatie met een vreemde taal - Engels, Frans of Duits - en daarnaast leren ze ook een computertaal, Python. Dat is een veelgebruikte programmeertaal in bijvoorbeeld computerlinguïstiek, web development en gaming.”
Dubbele expertise
Collega Cynthia Van Hee, postdoctoraal onderzoeker, doorprikt het idee dat AI en andere nieuwe technologieën talen studeren overbodig maken. “Integendeel. In onze sterk geglobaliseerde en gedigitaliseerde samenleving is er voortdurend behoefte aan meertalige communicatie, vertaling en technisch inzicht. Denk bijvoorbeeld aan de grote streamingplatformen, die hebben een massa ondertitelingen nodig. Taaltechnologen kunnen daarbij een dubbele expertise inzetten; hun talenkennis om goede vertalingen te maken én hun technische bagage om mee automatische ondertitelsystemen te ontwikkelen. De ontwikkelingen in AI gaan razendsnel en vele marktstudies hebben al aangetoond dat bestaande jobs zullen veranderen. Met dit traject bereiden we een nieuwe generatie taalprofessionals voor.“
Orphée De Clercq: "De meest gehypete tools die nu op de markt komen zijn taaltechnologische tools, denk maar aan ChatGPT. Taalkundige expertise om die tools nog beter te maken, is echt noodzakelijk."
“Bovendien zullen wij met de studenten ook stilstaan bij de morele en ethische kwesties die gepaard gaan met het inzetten van technologie”, vult Orphée aan. “Big Tech is daar ook wel mee bezig, maar het blijft toch een blinde vlek. De stem van de humanities bij al die nieuwe ontwikkelingen ontbreekt nog te vaak, maar we zijn niet voor niets verbonden aan de faculteit Letteren en Wijsbegeerte. Onze studenten zullen kritische gebruikers én ontwikkelaars van AI worden, met oog voor het morele aspect.”
Meer dan een hype
Orphée en Cynthia maken deel uit van het Language and Translation Technology Team (LT3), een onderzoeksgroep binnen de vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie. Dat is een team van taaltechnologen met elk hun eigen expertise en met beide voeten middenin de snel veranderende wereld van taal en technologie. “De opleiding is gegroeid vanuit de heel brede expertise die wij in huis hebben. We houden niet alleen de vinger aan de pols, we onderzoeken ook mee die state-of-the-art technologieën. We lopen dus niet zomaar mee met de hype”, zegt Orphée.
“We hebben allemaal verschillende profielen”, pikt Cynthia daarop in. “Er zijn collega’s die bezig zijn met automatische sentiment- en emotieanalyse. Anderen weten alles van automatische vertaling, chatbots of computerondersteund taalleren. De inhoud die we zullen aanbieden in de vakken vloeit dus rechtstreeks voort uit onze onderzoeksbevindingen en de studenten zullen aan de slag gaan met echte use cases. ”
Jobzekerheid op lange termijn
Of Orphée en Cynthia schrik hebben dat taalprofessionals binnen afzienbare tijd vervangen zullen worden? “Nee, helemaal niet”, lacht Orphée. “Doordat we zo’n brede en diepe kennis van het onderwerp hebben, zien we dat technologieën zoals ChatGPT nog een lange weg te gaan hebben.” “Inderdaad”, zegt Cynthia. “Doemdenkers roepen misschien wel dat AI ons zal vervangen, maar het echt begrijpen van taal, van pragmatiek, van humor en sarcasme, daar zijn we nog niet.” Orphée knikt: “Wij vinden het vooral belangrijk om in te zetten op technologie ter ondersteuning van menselijke taken, niet ter vervanging.”
Cynthia Van Hee: "Doemdenkers roepen misschien wel dat AI ons zal vervangen, maar het echt begrijpen van taal, van pragmatiek, van humor en sarcasme, daar zijn we nog niet."
Wil je meer weten over het traject taaltechnologie aan de faculteit Letteren en Wijsbegeerte? Bekijk alle info over de opleiding.
Orphée De Clercq is professor Taaltechnologie voor educatieve toepassingen aan de faculteit Letteren en Wijsbegeerte. Haar onderzoek situeert zich binnen het onderzoeksdomein van de taaltechnologie en met behulp van lerende technieken (machinelearning) gaat ze na hoe taaltechnologische toepassingen aangewend kunnen worden voor computerondersteund taalleren.
Cynthia Van Hee is postdoctoraal onderzoeker en lector taaltechnologie aan de vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie. Ze doet onderzoek naar het automatisch modelleren van ironie en heeft expertise in onderzoek met een sterke maatschappelijke finaliteit, zoals de automatische detectie van cyberpesten.
Beiden zijn verbonden aan de vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie, onderzoeksgroep LT3. Samen met een aantal andere collega’s van diezelfde onderzoeksgroep werkten ze de afgelopen maanden aan een toegankelijk boek over taaltechnologie: Taaltechnologie ontrafeld: hoe taal en technologie hand in hand gaan.
Lees ook
Emoties in teksten herkennen, een taaltechnologisch hoogstandje
Met de hulp van AI slaagt het Gentse bedrijf AlfaSent erin om emoties in teksten te herkennen. Oprichtster en UGent-alumna Ellen De Geyndt: “Ik was al altijd geïnteresseerd in zowel taal als technologie, maar ik was me er niet bewust van dat ik die twee kon combineren.”
Zes tips voor een gezonde schermtijd (bij kinderen en jongeren)
Schermen zijn alomtegenwoordig in het leven van onze jongeren. Hoeveel zorgen moeten we ons daarover maken? Professor Mariek Vanden Abeele (imec-mict-UGent) analyseert de lasten en lusten van digitale verbondenheid bij jongeren, en vertelt ons hoe we kunnen waken over een gezonde schermtijd.
Zijn klassieke talen nog nuttig?
Met de regelmaat van de klok duikt de discussie op of Grieks en Latijn studeren nu eigenlijk wel nog nuttig is. De ene roept dat je met klassieke talen niets kan aanvangen op de arbeidsmarkt. Voor de andere zijn ze het fundament van onze samenleving. Wat moeten we daar nu precies van.
Cookies aanvaarden? Minder onschuldig dan je denkt
We doen het allemaal wel eens, gedachteloos cookies aanvaarden als we een website bezoeken. Dat lijkt vrij onschuldig, maar is het niet. Het is zelfs ronduit gevaarlijk, aldus mensenrechtenspecialist professor Joe Cannataci.
