Geen traditionele opening voor de Olympische Spelen in Parijs, wel een spectaculaire vloot van 85 boten op de Seine met 10.500 atleten aan boord. Het was een historisch moment én een technisch huzarenstukje. De onderzoeksgroep van Evert Lataire, UGent-professor in Ships and Marine Technology, trainde de kapiteins voor deze unieke botenparade.
Schepen in ondiep water
De onderzoeksgroep Ships and Marine Technology van professor Evert Lataire voert onder andere onderzoek naar het gedrag van schepen in ondiep water. “Dat gaat over kanalen en rivieren waar schepen weinig ruimte hebben om te manoeuvreren.”, legt hij uit.
“We zoeken bijvoorbeeld uit wat de maximale grootte is van containerschepen om op de Schelde te varen. Of onder welke voorwaarden een aangepast binnenschip op de Noordzee mag varen. We zijn ook bezig met het onderzoek naar de plaatsing van drijvende zonnepanelen en aquacultuur tussen windturbines op zee.”
Voor dat onderzoek werkt de UGent nauw samen met het Waterbouwkundig Laboratorium (WL) van de Vlaamse overheid: “We zitten samen in een kenniscentrum en we gebruiken hun faciliteiten in Antwerpen en Oostende. Denk maar aan simulatoren en sleeptanken, dat zijn gigantische zwembaden waar we schepen door trekken.”
De UGent werkt nauw samen met het Waterbouwkundig Laboratorium (WL) van de Vlaamse overheid: “We zitten samen in een kenniscentrum en we gebruiken hun faciliteiten in Antwerpen en Oostende.”
Ontwikkeling van simulatoren
“We brengen in ons onderzoek allerlei factoren in kaart: stroming, hoe diep of ondiep het water is, bruggen, roerhoeken, of er voldoende marge is en welke krachten er spelen door de bodem en de oevers op het schip. Met al die gegevens maken we wiskundige modellen die we gebruiken in een simulator.”
“De simulatoren van het Waterbouwkundig Laboratorium die wij mee ontwikkelen zijn zoals een flight simulator maar dan voor schepen. Ze verschillen van commerciële modellen omdat ze werken op basis van de uitgebreide gegevens van specifieke proeven. De visuals zijn misschien minder spectaculair, maar de hydrodynamische effecten zijn veel uitgebreider, realistischer en continue aanpasbaar.”
Risicovolle parade
Het zijn net die simulatoren die van pas kwamen bij de voorbereiding van de openingsceremonie van de Olympische Spelen. De onderzoeksgroep van professor Lataire werd samen met het Waterbouwkundig Laboratorium en IMDC benaderd door de het Franse DRIEAT (Direction régionale et interdépartementale de l'environnement, de l'aménagement et des transports) om de schippers van de botenparade te trainen en voor te bereiden op de simulatoren.
“Een vloot van bijna honderd boten op de Seine is risicovol. Een lange tocht, veel stroming, veel schepen in colonne die relatief dicht bij elkaar varen aan een hoog tempo en dat terwijl wereldwijd anderhalf miljard mensen meekijken. Er stond veel druk op.”, zegt professor Lataire.
“Als iemand overboord valt, kan dat grote gevolgen hebben. Als er een schip uitvalt of een black out heeft, blokkeert alles. En je kan niet zomaar remmen met een schip, daar heeft het tot 10 keer zijn eigen lengte voor nodig.”
“Hoewel de meeste betrokken schippers dagelijks op de Seine varen, zijn ze deze omstandigheden niet gewoon. Maar het was logistiek helaas ook niet haalbaar om vooraf te oefenen op de Seine. Daarom vroeg men ons om de tocht te simuleren.”
In de week voor de openingsceremonie moest elke schipper minstens 45 minuten trainen op simulatoren om zich voor te bereiden op het traject.
Vuurwerk in de simulator
In de week voor de openingsceremonie moest elke schipper minstens 45 minuten trainen op draagbare simulatoren om zich voor te bereiden op het traject.
De oefening ging er zo realistisch mogelijk aan toe. Professor Lataire: “Er werd onder andere vuurwerk toegevoegd aan de simulator omdat dat de schippers kan afleiden. In de simulatoren staan ook gebouwen zoals de Notre-Dame en het Louvre: dat zijn voor de schippers ijkpunten om te draaien of vertragen.”
“Door onze gemeenschappelijke expertise met het Waterbouwkundig Laboratorium hadden we gelukkig al kennis van de omgeving, schepen en stroming uit onze eerdere onderzoeken voor de Franse vaarwegbeheerder. Die gaven trouwens heel recent nog de toelating aan grotere binnenvaartschepen om op de Seine te varen. Dat is een rechtstreeks gevolg van ons onderzoek.”
EMship: International Master of Science in Advanced Design of Sustainable Ships and Offshore Structures
Dit is een tweejarig masterprogramma in het ontwerpen en optimaliseren van schepen en offshore constructies gewijd aan duurzaam maritiem transport, offshore en hernieuwbare energiestructuren.
Studenten kunnen genieten van de expertise van zeven Europese universiteiten, elk met hun specifieke invulling, wetenschappelijke innovatie en expertise.
Niet alleen in Europa, maar overal ter wereld is er meer dan ooit behoefte aan hooggekwalificeerde ingenieurs met alle soorten expertise. Dit geldt des te meer voor de geglobaliseerde maritieme en offshore markt die aan de vooravond staat van enorme uitdagingen en, gelukkig, ook kansen. De energietransitie (zowel voor schepen als voor het creëren van offshore energie voor locaties aan land) is hiervan slechts een enkel maar belangrijk voorbeeld. Deze nieuwe tweejarige master voldoet hiermee aan deze behoefte.
Het EMship Consortium focust zich op de snelle technologische evolutie op het gebied van scheepsarchitectuur, maritieme technologie en offshore technologie, de groeiende vraag van bedrijven naar afgestudeerden met up-to-date competenties en op maatschappelijke uitdagingen gerelateerd aan de opwarming van de aarde (nood aan energiebesparing, hernieuwbare energiebronnen, efficiëntere en minder vervuilende transportmiddelen...).
De inschrijvingen voor september 2025 gaan open in oktober 2024! Meer informatie via https://emship.eu/
Lees ook
Alumna Inge Bru begeleidt Paralympische atleten in Parijs: “Het wordt pittig!”
Goed nieuws voor sportfanaten, de sportzomer is nog niet voorbij! Onze Belgische atleten zijn binnenkort aan zet op de Paralympische Spelen. Alumna Inge Bru, specialist in de fysische geneeskunde en revalidatie in het UZ Gent, begeleidt hen in Parijs.
UGent-onderzoekers ondersteunen Olympische pisterenners: optimaal presteren dankzij sensoren en AI
Als de Belgische baanwielrenners op de komende Olympische Spelen naar een medaille knallen, dan is dat niet enkel het resultaat van topsport, maar ook van toponderzoek. Een groep onderzoekers van het IDLab van UGent-imec ondersteunt onze pisterenners met behulp van artificiële intelligentie (AI).
Sportpsycholoog Els Snauwaert begeleidt atleten op de Olympische Spelen: “Ook topsporters kunnen onzeker zijn”
De mentale gezondheid van sporters stond nooit eerder zo hard in de belangstelling. Sportpsycholoog en UGent-alumna Els Snauwaert gaat binnenkort naar de Olympische Spelen in Parijs om de Belgische sporters in het zeilen, roeien, gewichtheffen en atletiek te begeleiden.
Gents docolab jaagt mee op doping tijdens Olympische Spelen
De dopingcontroles tijdens de komende Olympische en Paralympische Spelen hebben ook een Gents randje. Het dopingcontrolelab van de UGent, kortweg DoCoLab, stuurt een team onderzoekers naar Parijs om de vele duizenden stalen te helpen controleren. Een van hen is Peter Van Eenoo, hoofd van het lab, professor en koersfan: “Veel vrije tijd zullen we niet hebben, maar ik hoop toch iets van het wielrennen te kunnen meepikken (lacht).”
