Onderzoek en maatschappij

Wetenschappelijk onderzoek biedt vaak antwoorden op maatschappelijke uitdagingen. Maar betrekt het die maatschappij wel altijd voldoende?

Er gaat veel water, energie en voeding verloren tijdens de verwerking van groenten en aardappelen. Te veel. In een tijd waarin we de afvalberg zo klein mogelijk proberen te houden en water een schaars goed is, moeten we slimmer omgaan met die verliezen. Onderzoekscentrum VEG-i-TEC herbekijkt daarom het verwerkingsproces van a tot z.

Een nieuwe stap in landbouwrobotisering kan de sector verduurzamen en winstgevender maken. Wetenschappers van de UGent hebben de technologie ontwikkeld om een landbouwrobot plaatsspecifiek en in real-time een veld te laten behandelen. Van bodemanalyse, tot bodem bewerken, inzaaien, bemesten en sproeien met pesticiden.

Op de smartphone van professor Veerle Cnudde staan heel wat foto’s van oude, verweerde stenen. Vooral van natuursteen, gebruikt bij de constructie van oude gebouwen, zoals het Gravensteen. Met haar onderzoek wil ze de stenen – en dus ook de gebouwen – beter beschermen. Want “als je het gewoon zo laat, blijft er op termijn niet veel meer van over.”

Een op de vier leerkrachten haakt al tijdens de eerste jaren op de werkvloer af, toont onderzoek aan. Dat komt onder andere door de reality shock waarmee beginnende leerkrachten te maken krijgen op het moment dat ze alleen voor de klas staan. Een groot probleem, zeker omdat Vlaanderen kampt met een lerarentekort. UGent-studenten die de educatieve master volgen onderzochten hoe je dat kan vermijden.

Het Doping Control Lab aan de UGent staat aan de internationale top van dopingonderzoek. Net als bij voorgaande edities zal het lab dit jaar een delegatie naar de Olympische Spelen in Tokio sturen. Maar waarom is dat nodig? Waarom zijn atleten niet vrij om te kiezen wat ze met hun eigen lichaam doen? Het hoofd van het DoCoLab, professor Peter Van Eenoo, licht toe.

Stel dat je de keuze krijgt tussen twee drankkramen op een festival. De ene heeft een netjes geordende rij met paaltjes, bij de andere heerst de willekeur. Waar schuif je dan het beste aan om het snelste een drankje te bemachtigen?

Je huid beschermen tegen schadelijke straling van de zon is het hele jaar door belangrijk, in de zomer nog net dat tikkeltje meer. Maar welk type zonnecrème gebruik je nu het best?

Een hevig zwaaiende drenkeling die voortdurend kopje onder gaat en om hulp roept. Zo ziet het eruit als iemand verdrinkt. Tenminste, zo is dat in films. Helaas: in het echte leven blijkt het voor redders aan zee of aan een zwembad veel moeilijker om een drenkeling te spotten. Hoe komt dat en kunnen ze beter worden getraind?

Nee, het is geen futuristische fictie: een contactlens met technologie die de werking van de menselijke iris nabootst. Het is een technologisch hoogstandje waar de UGent en imec nu mee naar de markt trekken: spin-offbedrijf Azalea Vision zal de contactlens verder ontwikkelen en commercialiseren.

Brugge mag vandaag dan vooral een toeristenmagneet zijn, ooit was de stad een internationale wereldstad zoals Londen of Shanghai. Dat had ze te danken aan haar vele voorhavens in de Zwingeul. Nieuw archeologisch, historisch en geologisch onderzoek laat nu toe om dat verleden op ongeziene wijze te reconstrueren.

RNA, of ribonucleïnezuur, werd lang gezien als de simpele boodschapper tussen DNA en eiwitten. Intussen weten we dat RNA veel meer is dan dat. Het is een uiterst nuttig instrument en doelwit voor de ontwikkeling van nieuwe behandelingen. Onderzoekers van het oncoRNALab stelden nu de meest complete ‘RNA-encyclopedie’ ter wereld samen.